حروف شمسی حروفی هستند که لامِ ال در آنها ادغام می‌شود مانند «الشَّمس» که لام در شین ادغام شده است. و حروف قمری حروفی هستند که لام در آنها ادغام نمی‌شود مانند «الْقَمر» که لام در قاف ادغام نشده است. و به مناسبت همین دو مثال است که برخی از حروف، شمسی و برخی دیگر قمری نامیده شده‌اند.
البته وجه لطیف دیگری نیز در رابطه با نام‌گذاری اين حروف به شمسی و قمری گفته شده است و آن به خاطر شباهتی است که بین حروف شمسی و خورشید و بین حروف قمری و ماه وجود دارد؛
چنانکه ستارگان با وجود خورشید پنهانند و از خود نورافشانی و پرتوافکنی ندارند لام نیز در کنار حروف شمسی به محاق می‌رود و در حرف بعدی ادغام می‌شود.
این در حالی است که ستارگان با وجود ماه می‌درخشند و دیده می‌شوند چنانکه لام در کنار حروف قمری _به دلیل فکّ ادغام_ هویداست و خوانده می‌شود.